Wat is NEN-EN 12464-1?
De NEN-EN 12464-1 norm is een belangrijke richtlijn voor binnenverlichting. Deze norm zorgt ervoor dat binnenruimtes optimaal verlicht zijn. Dit helpt om het visueel comfort, de veiligheid en het welzijn voor mensen te verbeteren. De norm stelt eisen aan verschillende aspecten van projectverlichting. Dit zijn onder andere de lichtsterkte, het voorkomen van verblinding en de kleurweergave. Voor installateurs en lichtadviseurs is het essentieel om deze richtlijnen te begrijpen en toe te passen.
Waarom is NEN-EN 12464-1 belangrijk?
Elke ruimte en toepassing heeft specifieke verlichtingseisen. Deze eisen zijn vastgelegd in de Europese norm NEN-EN 12464-1. De NEN-EN 12464-1 norm geldt voor veel verschillende ruimtes. Denk aan kantoren, fabrieken, winkels, scholen en zorginstellingen. Voor al deze ruimtes biedt de norm richtlijnen. Deze richtlijnen verbeteren de prestaties, veiligheid en het welzijn van gebruikers. In 2021 is de norm vernieuwd. Soms komen wij in bestekken de NEN norm van 2011 tegen. In lichtplannen volgen wij daarom altijd de norm die in het bestek is opgenomen. De belangrijkste aanpassingen in de norm zijn:
- Meer aandacht voor visueel comfort en biodynamische verlichting;
- Nieuwe regels voor flikker- en stroboscopische effecten;
- Stimulering van duurzame verlichtingstechnieken;
- Verbeterde richtlijnen voor daglichttoetreding en verblindingsbeperking;
- Duidelijkere richtlijnen voor reflectiefactoren van oppervlakken (wanden en plafonds);
- Uitbreiding naar nieuwe ruimtes, zoals logistieke centra en treinomgevingen.
'Optimaliseer visueel comfort, veiligheid en prestaties met NEN-EN 12464-1 als uw richtlijn'
Hoe wordt NEN-EN 12464-1 gemeten?
De NEN-EN 12464-1 norm geeft richtlijnen voor de verlichting in binnenruimtes. Deze eisen zorgen voor een goede en veilige werkomgeving. Voor een lichtberekening zijn de volgende gegevens vereist: afmetingen van de ruimte, reflectiefactoren, locatie en afmetingen van het werkvlak, specificaties van toegepaste armaturen, behoudsfactor en onderhoudsschema. Bij het maken van lichtberekeningen kijken wij vervolgens naar de volgende waarden:
- Gemiddelde lichtsterkte (Eₘ): De norm bepaalt de minimale benodigde lichtsterkte, afhankelijk van het soort werk in een ruimte. Dit wordt gemeten in lux.
- Verblindingsbeperking (Rᵤgₗ): De norm stelt limieten om verblinding te voorkomen, afgestemd op de ruimte en taak. Verblinding wordt gemeten met de UGR-waarde (Unified Glare Rating).
- Uniformiteit (U₀): Een goede uniformiteit voorkomt hinderlijke contrasten en schaduwen. Dit wordt uitgedrukt als een getal tussen 0 en 1.
- Kleurweergave (Ra): De norm geeft aan hoe goed kleuren minimaal zichtbaar moeten zijn, gemeten met de Ra-index.
- Kleurtemperatuur (Tcp): De norm biedt richtlijnen voor de juiste kleurtemperatuur, afhankelijk van de toepassing en omgeving, gemeten in Kelvin (K).
NEN-EN 12464-1 tabel
Elke ruimte heeft specifieke eisen voor verlichting volgens de NEN-EN 12464-1:2021 norm. De gewenste waarden per ruimte worden weergegeven in tabellen. Deze tabellen bieden inzicht in hoeveel licht nodig is voor verschillende ruimtes en taken. Het volgen van deze richtlijnen helpt om een veilige en comfortabele omgeving te creëren. In de vernieuwde norm zijn de waarden “Eₘ required” en “Eₘ modified” toegevoegd. Eₘ required is de standaard. Eₘ modified is van toepassing bij speciale omstandigheden, zoals een hogere leeftijd van gebruikers.
In de onderstaande tabel vindt u de belangrijkste NEN-EN 12464-1:2021 eisen voor kantoren, onderwijsinstellingen, winkels, zorginstellingen en algemene ruimtes.
Sector |
Ruimte/Taak |
Eₘ required |
Eₘ Modified |
Rᵤgₗ |
Ra |
Kantoren |
Schrijven, typen, lezen |
500 |
1000 |
19 |
80 |
|
Vergaderzaal |
500 |
1000 |
19 |
80 |
|
Receptiebalie |
300 |
750 |
22 |
80 |
Onderwijs |
Klaslokaal |
500 |
1000 |
19 |
80 |
|
Collegezaal |
500 |
750 |
19 |
80 |
|
Praktijklokaal |
500 |
750 |
19 |
80 |
|
Kinderopvang |
300 |
500 |
19-22* |
80 |
Zorg |
Wachtruimte |
200 |
300 |
22 |
80 |
|
Behandelkamer |
300-500* |
500-750* |
19 |
80-90* |
|
Operatieomgeving |
500-1000* |
750-1500* |
19 |
90 |
Winkels |
Winkelruimte |
300 |
750 |
22 |
80 |
Algemeen |
Gangen |
100 |
150 |
28 |
40 |
|
Trappen en lift |
100 |
150 |
25 |
40 |
|
Sanitair |
200 |
300 |
25 |
80 |
*Afhankelijk van de specifieke taak en ruimte.
Let op: niet alle ruimtes zijn opgenomen in deze tabel. Voor een volledig overzicht van de verlichtingsvereisten, raadpleeg de volledige NEN-EN 12464-1:2021 norm.
Realiseer uw lichtingsoplossing
Voor advies over verlichtingsprojecten die voldoen aan NEN-EN 12464-1 kunt u contact opnemen met Maas & Hagoort. Wij helpen u graag met een lichtplan dat past bij uw project en wensen.
Heeft u vragen of interesse? Vraag hier uw lichtadvies aan!